Ons verbeterde model voor dysbiose van het darmmicrobioom

Het klassieke dysbiose-model is in onze ogen te beperkt en achterhaald, want het werkt met slechts twee verschillende staten: in balans (eubiose) en uit balans (dysbiose). Wij hebben daarom een uitgebreider en daardoor specifieker model ontwikkeld. Ons model kent vier verschillende basistypen, die elk hun eigen kenmerken hebben en een eigen aanpak vereisen. De behandelaar krijgt hiermee een zeer bruikbaar en betaalbaar diagnostische gereedschap in handen. 

Wat is Dysbiose?

Een dysbiose is een verstoring van een microbioom. Als de situatie niet ontregeld is, spreekt men van een eubiose. In de praktijk wordt de term eubiose weinig gebruikt en de term dysbiose voornamelijk geassocieerd met een ontwrichting van de microbiologische samenstelling van de dikke darm. Als wij het hebben over dysbiose, dan bedoelen we dus onbalans van het darmmicrobioom.

Tegenwoordig is de relatie tussen dysbiose en verschillende aandoeningen bekend en onderdeel van de medisch-wetenschappelijke literatuur ^[1].

De twee belangrijkste bacteriegroepen in het darmmicrobioom

Het darmmicrobioom is een zeer complex ecosysteem dat voornamelijk bestaat uit enorme hoeveelheden bacteriën. Deze kunnen in verschillende groepen worden ingedeeld. De twee belangrijkste groepen zijn de Bacteroides en Clostridium.

Het darmmicrobioom van een volwassene met een Westers voedingspatroon bestaat voor zo’n 80% uit deze twee bacteriegroepen^[2]. Afwijkingen in de aantallen en/of activiteit van deze bacteriegroepen zijn daarom bepalend voor de totale stabiliteit van het darmmicrobioom. Om die reden vormen deze groepen de basis voor ons dysbiose-model.

Vier basistypen dysbiose

Aangezien deze groepen zowel verhoogd als verlaagd kunnen zijn, zijn er in totaal vier typen dysbiose denkbaar (Figuren 1-2).

• Anaerobe dysbiose (Clostridium hoog, Bacteroides hoog)
• Bioom-depressie (Clostridium laag, Bacteroides laag)
• Rottings-dyspepsie (Clostridium hoog, Bacteroides laag)
• Saccharolytische dysbiose (Clostridium laag, Bacteroides hoog)

Indien één van de twee bacteriegroepen afwijkt spreek je van een partiele dysbiose. Het effect van een partiele dysbiose is over het algemeen minder ingrijpend dan een volledige dysbiose, waarbij de aantallen van zowel de Clostridia als de Bacteroides afwijkend zijn.

Relatie tussen dysbiose en aandoeningen

Er bestaan een aantal directe fysiologische verklaringen voor het dysbiotische type en de bijbehorende klachten.

Figuur 3 geeft een indicatie van de mogelijke gezondheidsrisico’s waaraan een patiënt wordt blootgesteld bij het optreden van één van de vier mogelijke typen dysbiose. Uiteraard kennen de genoemde ziektebeelden meerdere oorzaken dan alleen de dysbiotische status van het darmmicrobioom.

Hieronder zal, per dysbiotische situatie, een korte uitleg van oorzaak en gevolg worden gegeven.

Deze situatie is een gevolg van obstipatie. De darminhoud komt tot stilstand en de aanwezige aerobe bacteriën ‘verademen’ de aanwezige zuurstof totdat deze verbruikt is. Dan sterven ze door hypoxie (‘verstikking’), de situatie in de darm is nu volledig anaeroob en de veel voorkomende anaeroben, waaronder Bacteroides en Clostridia, nemen verder toe zowel in aantallen als microbiële activiteit. De Clostridia breken eiwit en vet uit de voeding af tot o.a. neurotoxines, die klachten als vermoeidheid, concentratieverlies en depressie kunnen veroorzaken. De vertraagde passagesnelheid zorgt dat de darm meer tijd heeft om vet te absorberen, voordat dit vet met de Clostridia in de dikke darm in aanraking komen. Dit kan leiden tot gewichtstoename.

Deze situatie is een gevolg van een te hoge darm passagesnelheid. De reden van die verhoging kan multifactorieel zijn (gebruik van een antibioticum is een veelvoorkomende reden), maar de gevolgen zijn redelijk eenduidig: omdat er nu grote gebieden van het intestinale ecosysteem ‘onbewoond’ zijn, kunnen pathogenen uit de buitenwereld, via de orale route, makkelijk het darmstelsel koloniseren. Bekende voorbeelden zijn schimmels en gisten, zoals Candida soorten. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat pathogenen (bijvoorbeeld via voedsel) het darmkanaal binnen kunnen komen en vervolgens een infectie veroorzaken. Denk dan aan Clostridioides difficile, Salmonella- en Shigellasoorten en Listeria monocytogenes.

Dit is een dysbiotische situatie waarin de aantallen Clostridium soorten de overhand in het microbioom hebben. Dit type dysbiose wordt vaak geassocieerd met een typisch Westers voedingspatroon met een relatief hoog aandeel vet en dierlijk eiwit. Ook de productie van diverse neurotoxines heeft depressieve toestanden en apathie tot gevolg ^[4]. Als gevolg van de daaruit voortkomende vermindering van lichaamsbeweging kunnen diverse secundaire klachten optreden.

Dit is een dysbiotische situatie waarin de aantallen Bacteroides soorten de overhand in het microbioom hebben. Het aantal Clostridia is meestal verlaagd. Het gevolg hiervan is dat met name Fusobacteriën (afkomstig van het mond-microbioom) zich in de darm kunnen nestelen. Dit is een ongewenste situatie aangezien langdurige aanwezigheid van mondbacteriën in de darm kan leiden tot poliepen en weefsel nieuwvorming.

Een tweede gevolg van dit type dysbiose is de uitgroei van de Prevotella soorten. Deze soorten zijn vaak verantwoordelijk voor infectieuze colitis, Small Intestinal Bowel Overgrowth (SIBO) en artritis. De (verlaagde aantallen) Clostridia produceren enzymen die een pathologische betekenis hebben. Een voorbeeld is afname van de 7α-dehydroxylerende activiteit in de darm, waardoor de kans op galstenen fors toeneemt ^[5].

Hoe kan u het type dysbiose achterhalen?

Bij vermoedens van dysbiose van het darmmicrobioom kan een eenduidige diagnose alleen gesteld worden op basis van ontlastingsonderzoek. Traditioneel onderzoek zal u alleen een dysbiose-index kunnen verschaffen, waardoor het onbekend blijft welk type dysbiose u mee te maken heeft.

Het Pro Dysbiose pakket voor behandelaren geeft u wel alle benodigde diagnostische informatie. Naast de testresultaten krijgt u praktisch therapeutisch advies, toegespitst op het type dysbiose. Een direct gevolg hiervan is dat de kans op therapeutisch succes aanzienlijk zal toenemen. En dat voor een zeer betaalbare prijs.

Het Pro Dysbiose pakket is alleen te bestellen door behandelaren via ons aanvraagformulier. U kunt zich hier aanmelden, dan nemen wij contact met u op.

Bent u een particulier die op zoek is naar een behandelaar die met het Pro Dysbiose pakket werkt, neem dan contact met ons op.

Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u altijd contact met ons opnemen. Wij staan u altijd vakkundig bij met uitleg en advies.